Ömer Sabri Yolaş: Evde İş, Evde Okul
Pandemi döneminde gayrimenkul sektöründe neler oldu? İnsanlar gayrimenkul alımında ihtiyaçlarını neye göre belirlediler? Ankara’da profesyonelliği ile ün yapan gayrimenkulcü Ömer Sabri Yolaş’la bir araya geldik, sizler için sorduk. Keyifli okumalar.
Covid-19 döneminde emlak piyasasında değer yaratabilmek için belirli koşulların yanı sıra istekli alıcı ve istekli satıcıların olması gerekiyor. Ancak bu ikisini bulmak zor. Bu nedenle, ilk etki olarak piyasada gerçekleştirilen işlem sayısı önemli ölçüde azaltılmıştır. Ev alıcılarının ilk davranışı nakit tutmak ve gelirin sürekliliğini öngöremedikleri için yeni borçlanmaktan kaçınmaktır. Yatırımcı açısından, mevcut risklere bağlı olarak yatırım getirisinin daha kısa olması beklenir. Süreç uzun vadeli ise risk arttıkça iskonto oranı artacaktır. Ayrıca orta vadede nakit talebi artacak satıcıların varlıklarını yüksek fiyatlardan satmaları da yatırımcıların ilgisini çekebilir. Beklenen etkinin anahtarı, salgının ne kadar süreceğidir. Er ya da geç, salgının olumsuz etkisi nedeniyle daha zorunlu satışlar dönemi bizleri bekliyor. Fiyatın hızla düşmesi ve ardından hızla yükselmesi bekleniyor. Konutun önce hızla düşmesi, sonra toparlanması, ardından arz arttıkça azalması ve daha sonra daha uzun bir süre toparlanması bekleniyor. Bu dönemde, değerleme açısından pazar araştırmalarının derinliği ön plana çıkmıştır. Mevcut şartlar altında salgından önce satılan gayrimenkuller bile piyasa değerini koruyamayabiliyor. Gayrimenkul kategorisinin dinamikleri ile arz ve talep koşullarının yaratılmasındaki farklılıklar, etkilerinde farklılıklara yol açmaktadır. Ayrıca kredi ödemesinin sürekliliği politikası çok önemlidir ve borçlunun krediyi geri ödeyememesinden kaynaklanan arz artışı, fiyatta uzun vadeli ve kalıcı hasarlara neden olabilir. Bu sürecin uzaması durumunda talebin zayıf olması durumunda nakit talebinden dolayı artan arz tarafı ister istemez fiyatları olumsuz etkileyecektir. Salgın bugün bitse bile etkisinin 1-2 yıl devam etmesi bekleniyor. İnsanlar evden çalışacaklarını bildikleri için daha rahat çalışabilecekleri büyük bir ev almaya karar verdiler ve bir ofis kurdular. Bu kesinlikle gayrimenkul sektörüne canlılık katıyor ve satışlar için en iyi dönem bahar mevsimi. Başlangıçta herkes ne yapacağını bilemediği için bir duraklama oldu ve şimdi geçen yıla göre daha da arttı. Evde daha fazla iş, evde okul gibi unsurlar insanları kalabalıktan uzaklaştırıyor. Bu nedenle şehir merkezinden uzaklaşmalar da yaşanmakta ve bu süreçte Türkiye’den Amerika’ya konut yatırımı yapanların sayısında da azalma görülmüştür. Covid nedeniyle ekonomiye ne olacak sorusu da Türkiye’deki dolar fiyatının belirsiz yükselişi yatırımcıları da etkiliyor.
Yorumlar
0 yorumlar