Ankara Life Dergisi

Teknolojinin Ameliyatı:Robotik Cerrahi

Türkiye’de son yıllarda birçok hastalığın tedavisinde kullanılmaya başlanan ‘robotik cerrahi’ işlemini uzmanından dinledik. Özellikle Üroloji olmak üzere Genel Cerrahi, Kadın Doğum, Göğüs Cerrahisi ve Kalp Damar Cerrahisi branşlarında olumlu sonuçlar elde edilen bir işlem olan ‘Robotik Cerrahi’nin tüm detaylarını Üroloji ve Robotik Cerrahi Uzmanı Doç. Dr. Mustafa Kıraç’tan öğrendik.

Dr. Mustafa KIRAÇ kimdir?
1979 Ankara doğumluyum. Gazi üniversitesi Tıp Fakültesinden 2001 yılında mezun oldum. 2006 yılında Gazi Üniversitesi tıp fakültesi üroloji bölümünden uzmanlığımı aldım. 2009 yılında mecburi hizmet sonrası Ankara’da çalışmaya başladı. 2014 yılında sınava girerek Doçent unvanı kazandım. 2012 yılında Fransa Strasbourg’da Robotik Cerrahi Sertifikasyon programına katıldım. 11 yıldır özel sektörde çalışmaktayım. Evliyim ve bir kız çocuğum var.

Uzmanlık alanlarınız nelerdir?
Yaklaşık 20 yıldır asistanlık dönemim dahil olmak üzere Endoüroloji yani kapalı teknikler konusunda çalıştım. Özellikle robotik cerrahi konusunda çalışmaktayım. Prostat kanserinde robotik cerrahi, çocuklarda taş hastalığı ve taş hastalığının kapalı teknikler ile tedavisi konusu benim uzmanlık alanlarımdır.

Robotik cerrahi nedir?
Robotik cerrahi 2000’li yıllarda tıbbın kullanımına girmiş ve NASA’daki mühendislerin uzaydaki astronatları ameliyat edebilmek için geliştirdikleri bir sistemdir. Bu teknik aslında kapalı bir ameliyat tekniğidir. Hastanın karın boşluğu gaz ile şişirilerek robotun kolları yaklaşık 8 mm’lik genişlikteki deliklerden karın boşluğuna sokulur ve karın içinde üç boyutlu ve daha detaylı görüntü saptanarak cerrah ameliyatı yapabilir. Burada unutulmaması gereken nokta; ameliyatı cerrah yapar. Robot, cerrah ne yaparsa onun hareketlerini içeri aktarır. Yani cerrahın içerideki eli robotun koludur. Cerrah hastaya temas etmez ve hastaya dokunmaz. Hastanın yanında bulunan asistan, cerraha yardımcı olur.

Robotik cerrahi hangi hastalıklarda kullanılır?
Bahsettiğim gibi bu teknik kapalı bir yöntem olduğu için kapalı tekniğe uygun her ameliyat bu teknik ile yapılabilir. Robotik cerrahi, başta üroloji olmak üzere genel cerrahi, kadın doğum, göğüs cerrahisi ve kalp damar cerrahisi branşlarında kullanılmaktadır. Üroloji branşında ise en çok prostat kanserinin tedavisinde kullanılmaktadır. Bugün için Amerika’da prostat kanseri ameliyatlarının %95’i robotik sistem ile yapılmaktadır. Ülkemizde de son yıllarda sayılar giderek artmaktadır. Ek olarak robotik cerrahi, mesane ve böbrek kanseri tedavisi, böbrek çıkım darlığı tedavisi, böbrek kanal darlıklarının tedavisi ve çocuklarda idrar reflü hastalığının cerrahi tedavisinde kullanılmaktadır. Son yıllarda benimde çok sıklıkla yaptığım bir tedavi ise büyümüş prostatın robotik yolla çıkarılmasıdır ki bu teknik iyi huylu prostat büyümesinde uygulanan yeni bir ameliyattır.

Robotik cerrahinin avantajları nelerdir?
Bu yöntemin birçok avantajı bulunmaktadır. Hem cerrah hem de hasta için çok fazla artısı vardır. Hasta için daha az ağrı, daha az yara izi ve hızlı işe dönüş imkânı vardır. Ayrıca robotik teknikte açık ameliyatlara göre komplikasyon oranları daha azdır. Ameliyatın neden olduğu sertleşme sorunu ve idrar kaçırma gibi hayat konforunu bozan durumlar çok daha az görülmektedir. Robotik ameliyatta kalıcı idrar kaçırma deneyimli bir robotik cerrahın yaptığı ameliyatta neredeyse sıfıra yakındır. Aynı şekilde sertleşme sorunu da açık ameliyata göre çok daha az meydana gelmektedir.Cerrah için avantajları ise; el titremesinin ortadan kalkması, ayakta durmaya bağlı sorunların olmaması, daha net bir görüş sağlanması sayılabilir.

Prostat kanserinde uygulanan robotik cerrahiden bahseder misiniz?
Yukarıda da bahsettiğim gibi Ülkemizde prostat kanseri tedavisinde robotik cerrahi çok önemli bir yer tutmaya başlamıştır. Sıklıkla uygulanmakta ve son derece başarılı sonuçlar elde edilmektedir. Prostat kanseri tanısı konduktan sonra hastalığın yaygınlık derecesi belirlenir. Eğer kanser prostat içine sınırlı ise robotik teknik uygulanabilir. Hastalar iyi analiz edilmeli ve dikkatli değerlendirilmelidir. Robotik ameliyat yapılacak hasta genellikle bir gece önceden hastaneye yatar. Gerekli hazırlıklar yapılır. Ertesi gün ameliyat yapılır. Hasta ameliyat sonrası ortalama 2 gün hastanede kalır ve sonra taburcu olur. Bu işlem tamamen kapalı olarak gerçekleştirilmektedir. Hasta için son derece konforlu ve minimal ağrı ile geçen bir süreçtir.

İyi huylu prostat büyümesinde robotik teknik uygulanabilir mi?
Prostat, erkeklerde idrar torbasının çıkışında yerleşmiş 15-20 gram boyutunda bir organdır. Spermin sıvılaşmasını sağlayan bir hormon üretir ve idrar yolunun devamlılığını sağlar. Prostat büyümesi 40’lı yaşlarda başlar ve yaş ilerledikçe devam eder. Bu büyüme iyi huylu ve kötü huylu büyüme şeklinde olur. İyi huylu büyümeye, Benign Prostat Hiperlazisi (BPH) ve kötü huylu büyümeye ise prostat kanseri denilmektedir.

İyi huylu ve kötü huylu büyümenin teşhisi ve tedavisi tamamen farklıdır. Süreçleri ve takipleri de farklı şekilde olur. Ancak her iki durumda da hastanın yakınmaları benzerdir. İyi huylu büyümenin tedavisinde eğer cerrahi müdahale gerekliği var ise ameliyat tekniği prostat boyutuna göre seçilmektedir. Klasik olarak prostat hacmi 80 gramın altında ise kapalı teknik ile TUR denilen bir ameliyat yapılır. Eğer prostat hacmi 80 gramın üzerinde ise açık ameliyat gereklidir. İşte benimde uyguladığım bir teknik olan robotik cerrahi ile, ileri derecede büyümüş prostatlar açık ameliyata gerek olmadan kapalı teknik ile ameliyat edilebilmektedir. Son yıllarda nadiren uygulanan bu yöntemi ben sıklıkla hastalarıma uygulamaktayım ve son derece konforlu ve başarılı bir süreç ile hastalarım tedavi olmaktadır.

Doç. Dr. Mustafa KIRAÇ
Üroloji ve Robotik cerrahi uzmanı

Yorumlar

0 yorumlar