Antibiyotik Kullanımı

 “Ahhh, dişim ağrıyor! Yüzüm şişti! Diş etimde kanama var! Evde antibiyotik var mıydı?” Böyle durumlarda hemen ecza dolabımızda antibiyotik olup olmadığına bakmak aklımıza gelir, değil mi?

Halbuki ilaç kullanımı için ilk önce hekimimiz aklımıza gelmeli. Çünkü ezbere ilaç kullanmak tedavinin gidişatını olumsuz etkileyebilir. Yanlış ve gereksiz ilaç kullanımına neden olabileceği gibi şikâyetin baskılanıp gölgelenmesi hekime başvurmayı da geciktirebilir. Hatta hekime danışmanın gereksizmiş gibi algılanmasına bile yol açabilir.

Konu antibiyotik olduğunda ise, kullanıp kullanmamanız gerektiğine sadece doktorunuz karar vermeli. Aynı şekilde nasıl kullanacağınıza da… Örneğin antibiyotiğin dozuna ve süresine de o karar vermeli. Bu dozu ve süreyi kesinlikle aşmamanız gerektiği gibi eksik de bırakmamanız gerekir. Çünkü ilacı erken bırakmak, enfeksiyonun tam olarak tedavi edilememesine ve dirençli bakteri türlerinin gelişimine yol açabilir.

Antibiyotikler sadece bakteriyel enfeksiyonlarda etkilidir. Virüsler (örneğin soğuk algınlığı veya grip) tarafından kaynaklanan enfeksiyonlarda etkisizdirler. Böyle durumlarda yanlış kullanım antibiyotik direnci oluşturabilir.

Antibiyotikler yan etkilere de neden olabilir. Mide bulantısı, ishal ve mantar enfeksiyonları gibi yan etkiler yaşadığınızda doktorunuzla iletişime geçmelisiniz.

Antibiyotiklere karşı alerjik tepkiler oluşması da söz konusu olabilir. Şiddetli bir alerjik reaksiyon yaşarsanız (nefes almada zorluk, yüzde şişlik gibi) derhal doktorunuzla iletişime geçip acile başvurmalısınız.

Alkol kullanımı dikkat etmeniz gereken bir diğer husustur. Çünkü alkol, bazı antibiyotiklerle etkileşime girebilir. Doktorunuzun veya ilacın kullanım talimatlarının bu konuda ne önerdiğine dikkat etmelisiniz.

Benzer şekilde bazı ilaçlar da antibiyotiklerle etkileşime girebilir. Tedavi sırasında kullandığınız ya da kullanacağınız diğer ilaçlar konusunda doktorunuzu bilgilendirmeniz gerekir.

Söz konusu diş ve dişeti ile ilgili ağrılar olduğunda her ağrılı durum için antibiyotik kullanımı genellikle önerilmez. Diş ve dişetlerindeki ağrının nedeni, genellikle diş çürüğü veya diş eti hastalığı gibi bakteriyel bir enfeksiyon olabilir. Ancak her enfeksiyon antibiyotikle tedavi edilmez. Diş hekiminiz, enfeksiyonun ciddiyetine ve türüne bağlı olarak en uygun tedavi yöntemini belirleyecektir. Bazen sadece dental tedavi (örneğin, dolgu, kanal tedavisi) yeterli olabilir, bazı durumlarda ise antibiyotik kullanımı gerekebilir. Antibiyotiklerin yanlış, gereksiz yere kullanılmasının veya tedavi süresinin doğru uygulanmamasının genel sağlık açısından ciddi sorunlara yol açabileceğini unutmayın.

Önemli bir husus da hangi durumlarda tedavi öncesi koruma amaçlı antibiyotik kullanacağımızdır.

Antibiyotik proflaksisi, belli bazı tıbbi durumlar ve prosedürlerde, özellikle enfeksiyon riski yüksek olan hastalarda enfeksiyonları önlemek için kullanılır.

Dental tedavilerde antibiyotik proflaksisi gerektirebilecek durumlar şunlardır:

Amerikan Kalp Derneği’ne göre, belirli kalp durumları olan hastaların, endokardit (kalp zarının enfeksiyonu) riskini azaltmak için bazı dental prosedürler öncesinde antibiyotik alması önerilir. Bu durumlar arasında yapay kalp kapakçığı uygulamaları, geçmişte geçirilmiş endokardit, doğuştan gelen kalp hastalıkları ve kalp nakli sonrası oluşan belirli kalp kapakçığı problemleri bulunur.

Yapay eklem yerleştirilmiş bazı hastalarda, özellikle erken dönemde (operasyondan sonraki ilk birkaç yıl içinde) veya enfeksiyon riski yüksek olanlarda, dental prosedürler öncesinde antibiyotik proflaksisi önerilebilir. Ancak, bu uygulama standart değildir; kişinin genel sağlık durumu ve enfeksiyon riski göz önünde bulundurularak değerlendirilir.

HIV/AIDS gibi bağışıklık sistemini baskılayan durumları olan veya organ nakli sonrası belirli ilaçlar alan hastalar gibi enfeksiyonlara karşı daha savunmasız bireylerde dental prosedürler öncesinde antibiyotik proflaksisi gerekebilir.

Bazı hastalarda, özellikle de geçmişte ciddi enfeksiyonlar yaşamış olanlarda, dental prosedürler sırasında antibiyotik proflaksisi uygulanabilir. Dental tedavilerde antibiyotik proflaksisinin kullanımına ilişkin karar, hastanın özel sağlık durumuna, enfeksiyon riskine ve yapılacak dental işlemin türüne bağlı olarak doktor ve diş hekimi tarafından verilir. Bu konuda en doğru bilgiyi ve tavsiyeyi almak için kendi doktorunuzla ve diş hekiminizle konuşmanız önemlidir.

Yorumlar

0 yorumlar