Diş Ağrısı Nedir? Neden Oluşur? Nasıl Giderilir?
Diş ağrısı, dişlerinizde veya çevre yapılarda oluşan rahatsız edici bir his olarak tanımlanabilir. Hemen herkes hayatının bir döneminde diş ağrısını tecrübe eder, ancak herkesin tecrübesi birbirinden farklı olabilir. Diş ağrısının şiddeti ve süresi nedenine bağlı olarak değişkenlik gösterir. Dişlerde en çok ağrıya neden olan durum, dişin içindeki sinir dokusunun ağız içine açılması ile oluşur. Böyle bir durum ilerlemiş çürükler veya diş kırıkları nedeniyle oluşabilir. Diğer nedenler, dişlerin kök ucunda gelişen kemik içindeki enfeksiyonlar, dişeti hastalıkları, diş sıkma sonucu oluşan ağrılar, yeni çıkan veya kötü pozisyondaki yirmi yaş dişleri ve çene eklemi rahatsızlıklarıdır. Diş tedavisi sonrası da bazen ağrılar oluşabilmektedir. Bazı durumlarda ise başka bir bölgeden kaynaklanan sorun (örneğin kulaklardan) çene ve diş bölgesinde hissedilen ağrı olarak ortaya çıkabilir.
Bu ağrıların oluşması genellikle bir enfeksiyon gelişiminden olur, enfeksiyonun kaynağı ağzımızda çoğalan bakterilerdir. Bu enfeksiyon kimi zaman dişlerin sert dokularında kimi zaman dişetinde olur. Hangisinin ortaya çıkacağı bakterinin türüne ve kişinin tükürük yapısına, beslenme alışkanlıklarına ve genetik yatkınlığına bağlıdır.
Bakteri kaynaklı enfeksiyonların çok büyük bir kısmı, diş ipi kullanarak (diş ara yüz temizliği yaparak), dişlerin florürlü diş macunu ile fırçalanması ile, doğru bir beslenme şekliyle ve dişlerinizin yılda iki kez profesyonel olarak temizlenmesi ve doktorunuzun röntgenleri eşliğinde kontrolüyle önlenebilir.
Diş ağrısı ne şekillerde ortaya çıkabilir?
- Sıcak veya soğuğa karşı hassasiyet;
- Tatlı atıştırmalıklar yerken ağrı;
- Isırma veya çiğneme sırasında ağrı;
- Aniden şimşek çakar gibi gelen şiddetli ve sürekli ağrı;
- Uykudan uyandıran şiddetli ağrı;
- Apse kaynaklı şişlikler ve o bölgedeki ağrılar;
- Gömülü veya yarı gömülü yirmi yaş dişlerinin etrafındaki dişetinde şişlik;
- Dişeti kanamaları, dişeti çekilmeleri ve diş hassasiyetleri;
- Ortodontik uygulamalar sırasında– diş telleri, şeffaf plaklar vb. gibi;
- Gebelik dönemlerinde ortaya çıkan dişeti ağrıları;
- Porselen bir kaplama için hazırlık yapıldıktan veya dişe porselen yapıştırıldıktan sonraki ilk dönemde hassasiyet;
- Diş kırığı veya fazla asidik beslenmeye bağlı diş aşınmalarında hassasiyet;
- Hasar görmüş veya kırılmış dolgu veya kaplamalar kaynaklı hassasiyet veya ağrı.
Yukarıdakilerin tümü veya herhangi başka bir rahatsızlık hissi, diş hekiminize gitmeniz gerektiğini gösterir.
Diş ağrısının klinik muayenesi nasıl yapılır?
Diş hekiminizi ziyaret ettiğinizde size, ağrınızın süresi, karakteri ve şiddeti hakkında birkaç soru soracaktır. Bu sorular, diş muayenesi ile birlikte, diş ağrısının sebebinin anlaşılmasında yardımcı olur.
Diş ağrısının nedeni nasıl teşhis edilir?
Uygulanabilecek çeşitli testler vardır. Bu testlerden biri veya birkaçı kullanılabilir.
- Görsel muayene
- Diş aynası ve sivri uçlu bir aleti kullanılarak söz konusu dişe ve bitişik dişlerin yüzeyine dokunularak muayene
- İki aletin iki sapı kullanarak veya bir sap ve bir parmak kullanılarak dişin sallanıp sallanmadığının, hareketliliğinin muayenesi
- Dişin canlılığının tespiti için, sıcak soğuk testleri veya özel elektronik aletlerle vitalite testleri
- Parmaklarla dişeti ve dişlere dokunarak yapılan muayene
- Pamuk veya gazlı bez üzerine ısırma yaptırılarak diş çatlağı muayenesi
- Diş röntgenleri çekilerek gözle görünmeyen yerlerin muayenesi
Diş Ağrısının Tedavisi
Çoğu durumda diş ağrısı, bir diş hekimi muayenesi gerektirir. Muayene sonunda gerekebilen tedaviler, dolgu, diş çekimi, kanal tedavisi veya diğer işlemler olabilir. Bu işlemler öncesinde doktor ağrı kontrolü için diş çevresine anestezi yapabilir. Diş apsesi veya yüzünüzde şişme varsa veya ateşiniz varsa, işlem öncesinde veya sonrasında antibiyotik reçete edebilir.
Bazı ağrıların kaynağının bulunması kolay değildir, ayrıntılı baş boyun muayenesi, ayrıntılı görüntüleme teknikleri kullanılabilir (örneğin, diş sıkma ve çene eklemi sorunları).
İlk başta diş ağrıların kaynağının doğru teşhis edilmesi en önemli adımdır. Diş hekiminizin detaylı değerlendirmesi, gerekirse farklı uzmanlık alanlarından destek alması gerekebilir, bu aşamada da sabırla, önerilen işlemleri yaptırarak süreci takip etmeniz gerekir.
Enfeksiyonun kaynağına ve ne kadar ciddi olduğuna bağlı olarak, tedavinin süresi değişkenlik gösterebilir. Bazı tedaviler tek seansta yapılabilirken bazı tedaviler haftalar gerektirebilir. İyileşme süreci başladığında genellikle işinize veya okulunuza dönebilirsiniz.
Diş Ağrısının Evde Tedavisi
- Birçok durumda tuzlu su ile gargara etkili bir ilk tedavidir. Tuzlu su doğal bir dezenfektandır ve gargara yapmak dişlerinizin arasına sıkışmış parçaları çıkarabilir ve diş etlerini rahatlatır.
- Özellikle herhangi bir travma diş ağrısına neden olmuşsa ağrınızı azaltmak için soğuk uygulama yapabilirsiniz.
- Karanfil tarih boyunca diş ağrısını tedavi etmek için kullanılmıştır, çünkü yağı ojenol içeriğiyle ağrıları etkili bir şekilde uyuşturur ve iltihabı azaltır.
- Ağrı olan dişin bulunduğu bölgeyi, ılık su ve diş macunu ile fırçalamak iyi gelir. Ayrıca dişler arasında gıda sıkışması olan bir boşluk hissediyorsanız bir ara yüz fırçası veya diş ipi kullanmak da araya sıkışan gıda gibi bir etkenin yarattığı basıncı ortadan kaldırıp bölgeyi rahatlatabilir.
- Önceden kullandığınız ya da doktorunuzun önerdiği ağrı kesicilere başvurmak en etkili yöntemlerden biridir. Ağrı kesiciler dişler veya dişeti üzerinde bekletilmemeli, yutulmalıdır.
