Ankara Life Dergisi

güven görkem

Neden Metabolik Cerrahi

Halk arasında şeker veya diyabet ameliyatı olarak da bilinen metabolik cerrahi; aynı zamanda hipertansiyon, obezite, tip II diyabet ve yüksek kolesterol gibi metabolik hastalıklar bütününün bir arada tedavi edilebildiği cerrarrghi yöntemlere verilen isimdir.  Özellikle diyabet tedavi edilmediği takdirde hastanın yaşam kalitesini önemli ölçüde düşüren ve yaşamı tehdit eden ciddi durumlar ortaya çıkartabilmektedir. Yönteme metabolik cerrahi denilmesi ise metabolik hastalıkların cerrahi yöntemler ile tedavi edilmesi esasına dayanır. Son yıllarda medikal tedavinin tip II diyabeti tamamen iyileştiremediği sadece kan şekerini kontrol altında tutmayı hedeflediği bilinmektedir. Günümüzde ise uygun hastalarda metabolik cerrahi uygulamaları tip II diyabeti büyük oranda tam olarak tedavi etmektedir. Ameliyat şekline bağlı olarak oldukça başarılı sonuçlar alınan metabolik cerrahi sayesinde hastaların hem diğer sağlık problemleri düzelmekte hem de insülin kontrolü için gerekli medikal tedavilere gereksinim büyük oranda ortadan kalkmaktadır.

Metabolik Cerrahi nedir?

Metabolik cerrahi en kısa tanımı ile bazı bariatrik yani obezite ameliyat biçimlerinin tip II diyabet başta olmak üzere hipertansiyon ve hiperkolesterolemi gibi metabolik sendrom hastalığının bileşenlerinin tedavisinde kullanılmasıdır. Metabolik cerrahi kapsamında uygulanan pek çok ameliyat yöntemi bulunmaktadır. Seçilecek ameliyat yöntemi hastanın yaşına, hastalık geçmişine, kullandığı medikal tedavilere ve yönteme olan uygunluğuna göre belirlenir. Metabolik cerrahide temel hedef ise vücuda alınan besinlerin safra ve pankreas sıvıları ile daha geç buluşmasını sağlamaktır. Bu şekilde pankreasın insülin üretimini harekete geçiren maddeler salgılanmaya başlar, insülin salınımı yükselir ve kan şekeri kontrol altında tutulur.

Metabolik Cerrahi nasıl uygulanır?

Günümüzde metabolik cerrahi operasyonu kapalı bir şekilde gerçekleştirilmektedir. Genellikle 4-6 arası küçük kesiler açılarak gerçekleştirilen operasyonlar farklı yöntemlerle yapılmaktadır. Bütün ameliyatlarda ortak özellik mideye müdahalede bulunup iştahı azaltarak gıda alımını kısıtlamak ve ilave olarak gıdaların ince bağırsak son kısmına ulaşmasını sağlayacak kestirme yollar yapılmasıdır. Bu operasyonlar sırasında kullanılan yöntemler ise Sleeve Gastrektomi, Minigastrik by-pass, Duodenal switch türevleri, Gastrik by-pass, Transit Bipartisyon, İleal transpozisyon türevleridir. Ameliyatların bir kısmı yemek yemeyi kısıtlayıcı, bir kısmı ise bağırsak emilimini bozan ameliyatlardır.

Metabolik Cerrahi kararı nasıl verilir?

Metabolik cerrahi tüm diyabet türleri için uygun değildir. Tip I diyabete sahip olan hastalara bu ameliyatların etkisi yoktur. Metabolik cerrahi operasyonundan yararlanmak için vücudun az miktarda da olsa insülin üretmesi gerekmektedir. Bu anlamda insülin üretiminin olmadığı tip I diyabette farklı tedavi yöntemleri uygulanmaktadır. Şeker hastalarının çoğunluğunu oluşturan tip II diyabet hastaları ise metabolik cerrahi için en uygun adaylardır. Metabolik cerrahi kararı verilmeden önce hastanın ayrıntılı bir araştırması yapılır. Hastanın vücut kitle indeksinin 35 üzerinde olması veya 30 üzerinde olup tedavilere rağmen kan şekeri kontrolünün sağlanamamış olması gerekir. Aynı zamanda hastanın kaç yıldır diyabet hastası olduğuna, insülin kullanımına, Hemoglobin A1C düzeyine bakılır. Hastaların bu operasyonlardan gerekli faydayı görmesindeki en önemli kriter ise pankreasın insülin salgılayabilme kapasitesidir. Ameliyatın öncesinde yapılan testler ile pankreasın durumu belirlenir. Hastanın obezite düzeyi de değerlendirilir. Diyabet hastalığı yeni başlayan ve insülin tedavisine ihtiyacı olmayan, düşük dozlarda ilaç kullanan kişilerde ameliyatın başarılı olma şansı daha fazladır.

Metabolik Cerrahinin Rrskleri var mıdır?

Genel olarak bakıldığında bütün cerrahi operasyonların belirli riskleri vardır. Doğru hasta seçimi, dikkatli bir ön hazırlık ve ameliyat süreci ile ameliyat risklerin minimum, kazanımların ise maksimum seviyede tutulması mümkündür. Kontrolsüz diyabetin ameliyattan daha riskli olduğu unutulmamalıdır.

Metabolik Cerrahi tip II diyabette kesin çözüm müdür?

Her ne kadar tip II diyabet tedavisinde öncelik hastanın yaşam biçimini kontrol altına almak olsa da bazen kan şekeri düzeyi istenilen seviyede tutulamaz. Bu tür hastalarda hastanın da operasyonlara uygunluğu belirlendiği takdirde uygulanabilecek en etkin yöntem metabolik cerrahidir. Şeker hastalığı dışında metabolik sendrom kaynaklı hastalıklarda da bu yöntem oldukça etkilidir. Bu tedavi sonrasında hastaların büyük bir kısmı ilaç kullanmaktan tamamen kurtulur. Bazılarında ise çok az dozlarda ilaç kullanımına devam edilir.

Kimler Metabolik Cerrahi ameliyatı olamaz?

Tip II diyabet hastalarına uygulanan metabolik cerrahi operasyonlardan bazı hasta grupları yararlanamamaktadır. Vücut kitle indeksi 30’un altında olan kişiler, pankreasta yeterince insülin bulunmayan kişiler, ağır psikiyatrik hastalığı olanlar, şeker hastalığına bağlı organ fonksiyon kayıpları olan hastalara metabolik cerrahi işlemleri uygulanmamaktadır.

Yorumlar

0 yorumlar